Ga naar hoofdinhoud
Go to homepage

Onze branche heeft een groot tekort aan praktisch opgeleide mensen. In het voortgezet speciaal onderwijs (vso) en praktijkonderwijs (pro) zit een vaak over het hoofd geziene groep talentvolle jongeren die juist nu het verschil kunnen maken. Het zijn doeners: jongeren die liever werken met hun handen dan leren uit boeken. Precies de mensen die onze sector nu hard nodig heeft.

Onbekend maakt onbemind

In Nederland volgen ongeveer 70.000 jongeren onderwijs op een vso- of pro-school (waarvan 40.000 in het vso en 30.000 in het pro), verspreid over 520 scholen. Deze leerlingen leren het beste in de praktijk, in functies waar geen diploma voor nodig is of op mbo-niveau 1. Veel ondernemers kennen deze doelgroep nog niet goed, terwijl onderzoek laat zien dat 7 op de 8 van deze jongeren prima inzetbaar zijn als toekomstig medewerker.

Regionale werktafels verbinden onderwijs en bedrijfsleven

Om vraag en aanbod beter op elkaar af te stemmen, zijn er in het kader van het Aanvalsplan Arbeidsmarkttekorten Techniek, Bouw en Energie regionale werktafels opgezet. In 2023 kwamen op 12 plekken in het land jongeren, scholen, gemeenten en bedrijven samen om te verkennen hoe vso- en pro-leerlingen een plek kunnen vinden in technische beroepen.

De aftrap vond plaats bij SPARKmakers Campus in Den Bosch door demissionair minister Carola Schouten (SZW). Tijdens de bijeenkomsten werd besproken hoe leerwerkplekken eruit kunnen zien, wat begeleiding vraagt en waar de kansen liggen. Doel: duurzame plaatsingen waarbij jongeren zich verder kunnen ontwikkelen binnen een bedrijf. De werktafels hebben inmiddels geleid tot meerdere succesvolle initiatieven. Zo is er een brochure ontwikkeld met inspirerende praktijkvoorbeelden uit de technische sector. Ook zijn er pilots gestart die aantonen wat werkt.

Pilot bootcamp binnenklimaattechniek

Binnenklimaat Nederland, ROVC en diverse installatie- en elektrotechniekbedrijven hebben samen een bootcamp opgezet voor vso/pro-leerlingen. In 2 tot 4 weken leren jongeren de basisvaardigheden van het vak, waarna ze aan de slag gaan bij een van de deelnemende bedrijven. De eerste zes deelnemers hebben hun plek gevonden en functioneren goed. Ze krijgen per taak een certificaat en leren vooral op de werkvloer. Belangrijk: de begeleiding en het stellen van realistische verwachtingen – de nadruk ligt op passende taken, niet op het halen van een mbo niveau 2.

Nieuw: het Informatie- en Schakelpunt (najaar 2025)

Uit de werktafels bleek dat scholen en bedrijven elkaar wel wíllen vinden, maar dat het in de praktijk lastig is. Daarom wordt er gewerkt aan een landelijk Informatie- en Schakelpunt, dat medio september 2025 wordt gelanceerd. Dit platform maakt het makkelijker om structureel samen te werken en biedt: 1. Informatie over vso- en pro-jongeren, inclusief praktijkvoorbeelden van succesvolle plaatsingen in de techniek, bouw en energie. 2. Informatie voor werkgevers over re-integratie- en subsidiemogelijkheden. 3. Voor scholen: een overzicht van instapfuncties en bedrijfspresentaties die gebruikt kunnen worden voor loopbaanoriëntatie en begeleiding.

Nieuwe wetgeving: Van school naar duurzaam werk

Om jongeren met een afstand tot de arbeidsmarkt beter te ondersteunen, wordt de Wet Van school naar duurzaam werk ingevoerd. Deze verplicht samenwerking tussen scholen, doorstroompunten en gemeenten en biedt jongeren tot 27 jaar extra begeleiding – ook nádat ze zijn gestart bij een werkgever. Dit geldt voor jongeren uit het vso, pro, mbo en voor voortijdig schoolverlaters.

Samen naar meer kansen

De boodschap is duidelijk: de techniek heeft deze jongeren nodig – en deze jongeren hebben kansen nodig. Door onderwijs en bedrijfsleven beter op elkaar aan te sluiten, creëren we duurzame werkplekken én lossen we samen het tekort aan vakmensen op.

Wil je op de hoogte blijven van deze ontwikkelingen?
Volg dan de LinkedIn-pagina van het Aanvalsplan Techniek, Bouw en Energie.